دکتر فائزه خانلرزاده متخصص روانشناسی و نوروسایکولوژی

روانشناسی منت

منت به سرم بذار! تا حالا چقدر پیش اومده که از منت گذاشتن عصبانی بشید؟  در موردش چه فکری می کنید؟

ما دوست نداریم یک نفر خوبی هایی که کرده رو به یادمون بیاره . بهمون بر می خوره. چون  “منت گذاشتن خیلی بده، هیچ کس نباید با یادآوری کارای خوبی که کرده ارزش اون کارو از بین ببره”.  ولی… ما اینا رو از کجا یاد گرفتیم؟!
از کی منت گذاشتن بد شده و ما حق داریم واکنش تند در برابرش نشون بدیم و از طرف مقابل عصبانی بشیم؟

ما سر کسی منت می ذاریم که برامون مهم باشه.

تاریخچه ی منت

من فکر می کنم اولین بار که یه انسان اولیه سر همسرش منت گذاشت، همسرش احتمالا اونو به صورت یه درخواست عشق تعبیر کرد.

منت یعنی:

من به خاطر تو این کارو کردم، ولی تو به خاطر من…

یعنی تو اینقدر برای من مهمی، ولی من برای تو…

یعنی من دوستت داشتم که این کارو کردم، ولی تو…

از وقتی پدر و مادرای همون انسانهای اولیه به بچه هاشون یاد دادن که:

اون وظیفه شه که بره شکار،

وظیفه شه که برات آشپزی کنه،

وظیفه شه که به فامیلات احترام بذاره،

وظیفه شه که آشغالا رو بذاره دم غار…

کم کم نگاه آدما به دنیا تغییر کرد.

از اون زمان به بعد دیگه آدم ها یادشون رفت که این حرفها در واقع درخواست عشقه.

وقتی کسی در مورد محبت ها و کارهایی که در حقمون کرده صحبت می کنه، یعنی دلش شکسته…

یعنی اونطور که باید دیده نشده. ما یه جایی بهش بد کردیم یا خوبی هاشو ندیدیم.
اگه ما بتونیم حرفای بد، عصبانیت ها، طعنه و کنایه ها رو به درخواست عشق و توجه ترجمه کنیم و به طرف مقابل فقط در جواب بگیم:

می فهمم… تو درست میگی… تو بهم خیلی خوبی کردی … همین!

و قدری سکوت تا  هر دو نفر فرصت داشته باشیم حرفهای هم را درک و باور کنیم.  این درک کردن و شنیده شدن اثرش در رابطه از هزار تا حرف عاشقانه بیشتر است.

 
 

روانشناسی تنبیه

          تنبیه: اولین چیزی که به ذهنمون میاد؟

کتک، چوب، فلک، تحقیر و…

در این سالهای اخیر زیاد شنیدیم که کودک را نباید تنبیه کرد. والدین جوانتر هم این روش را در پیش گرفتند و خیلی ها هم در ادامه راه کم آوردند. چون خیلی از اطلاعاتی که از طریق رسانه ها و حتی کتابهای عمومی فرزندپروری به دست می آوریم، علمی نیستند!

یعنی همه آن چیزی را که ما برای تربیت فرزندمان نیاز داریم ، به ما نمی دهند.

والدین عزیز!

هیچ گاه اطلاعات پراکنده ای که از جامعه می گیرید را روی کودکتان امتحان نکنید. چون شما فقط یک بار شانس تربیت صحیح فرزندتان را دارید.

کودکی انقدر کوتاه است که شما فرصت اشتباه ندارید.

روانشناسی کودک تنبیه دکتر فائزه خانلرزاده

           روانشناسی کودک تنبیه دکتر فائزه خانلرزاده

تنبیه به معنی آگاه کردن است. هیچ کودکی بدون تنبیه رفتارش را متوقف نمی کند!

 تنبیه چیست؟

تنبیه درست از دید روانشناسی چیست و چه ویژگی هایی باید  داشته باشد؟

  • تنبیه باید ناراحت کننده باشد.
  • باید بلافاصله بعد از کار بد باشد.

کوک باید بتواند بین تنبیه و رفتار نادرستش ارتباط برقرار کند.

باید بداند نتیجه ی فحش دادن چیست؟ و همان لحظه نتیجه را ببیند.

بببن اگه آخر هفته بردمت پارک؟

بذار بابات از سرکار بیاد بهش میگم

نمی ذارم با بچه ها بازی کنی

فردا برات بستنی نمی خرم.

با این کارت برنامه رستوران آخر هفته کنسل شد!

عزیزان اینها تنبیه های رایجی هستند. ولی برای کودک زیر پنج سال هیچگونه اثر بازدارندگی ندارند.

از دید روانشناسی اینها تشویق هستند!

روانشناسی کودک تنبیه دکتر فائزه خانلرزاده

          روانشناسی کودک تنبیه دکتر فائزه خانلرزاده

چرا؟ چون تنها چیزی که کودک آن لحظه بعد از عمل زشت می بیند حرص خوردن شماست. او توانسته شما را عصبانی کند. به همین دلیل احساس قدرت می کند.

کودک زیر پنج سال در لحظه زندگی می کند. برای اوحتی یک ساعت دیگر هم معنایی ندارد. چه برسد به فردا و آخر هفته و از این به بعد…

بماند که خیلی اوقات همان تنبیه های  دور هم عملی نمی شوند و کودک هیچ نگرانی بابت آنها ندارد.

او با عصبانی کردن شما به قدر کافی راضی خواهد بود. چون:

توجه شما را جلب کرده،

دیده شده،

احساس قدرت پیدا کرده

با یک حساب سرانگشتی نتیجه می گیریم او بازهم این کار را تکرار خواهد کرد.

نگذارید احساس موثر بودن بکند. نگذارید احساس کند می تواند شما را کنترل کند.

 دکتر فائزه خانلرزاده روانشناس


روانشناسی کودک 

پرورش کودک : اگر قصد دارید بعضی از رفتارهای کودکتان را تغییر دهید چند توصیه برایتان دارم:

اول این کار را از خانه شروع کنید

مهمانی و بودن در جمع به همراه یک کودک … به شدت به والدین استرس وارد می کند.

وقتی می بینید رفتار فرزندتان مشکل ساز شده

و تصمیم گرفتید برای تغییر انها اقدام کنید

برای مدتی ها مهمانی ها را کنسل کنید.

کودکم آبرویم را می برد!

 تربیت در منزل

فایده این کار این است که شما آرامش بیشتری دارید و نگران حرف های دیگران نیستید.

هرگاه لازم بود، بر اساس روانشناسی کودک، می توانید در برابر کارهای بد او بی توجه باشید. بدون این که به سهل انگاری متهم شوید.

  • خیلی مهم است که فرزند شما چند ساله است.
  • رفتارهای غیرطبیعی و مشکل ساز او چه هستند
  • رابطه ساکنین خانه با هم چگونه است؟
  • این که تاکنون در برابر کارهای او چه واکنشی نشان دادید؟
  • و خیلی موارد دیگر

همه در رفتار کودک و مشاوره روانشناسی مهم هستند.

ولی من اینجا چند نکته کلی که در بیشتر موارد درست است را می نویسم.

بیشتر والدین در جواب این سوال که :

معمولا در برابر کارهای بد او چه واکنشی نشان می دهید؟

می گویند: اول صبر میکنم و چیزی نمیگویم تا این که بالاخره عصبانی میشوم.

این الگوی رفتار بیشتر والدین به ویژه مادران ایرانی است.

اولین چیزی که باید بدانید این است:

نیاز نیست شما چیزی را تحمل کنید! اگر رفتاری درست نیست باید همان لحظه تذکر دهید.

چطور تذکر بدهیم؟

موثرترین برخورد با کودک زمانی است که شما آرام هستید. آرام و در عین حال محکم.

روانشناسی کودک می کوید:

  • با صدای بلند حرف نزنید
  • از دور حرف نزنید
  • از ارتفاع بالا با او صحبت نکنید. بنشینید. هم قد او باشید
  • صورتتان روبروی صورت او باشد. فیس تو فیس؛ چشم در چشم.
روانشناسی کودک دکتر فائزه خانلرزاده

     روانشناسی کودک دکتر فائزه خانلرزاده

به او بگویید:

از این کارت خیلی ناراحت شدم.

این حرف در خانه ی ما ممنوع است.

این کار در این خانه ممنوع است.

یا خیلی خجالت کشیدم.

یا دلم شکست

(هر احساسی را که واقعا داشتید را بر زبان بیاورید)

تمام! و بروید. بدون این که نشان دهید کار بد او اثر خاصی روی شما گذاشته یا عصبانی هستید.

این یک نمونه برخورد موثر در برابر رفتارهای مشخصا زشت است که می خواهید تکرار نشود.

در ادامه در مورد تنبیه و تشویق خواهم گفت.

 دکتر فائزه خانلرزاده روانشناس


روانشناسی منت

منت به سرم بذار! تا حالا چقدر پیش اومده که از منت گذاشتن عصبانی بشید؟  در موردش چه فکری می کنید؟

ما دوست نداریم یک نفر خوبی هایی که کرده رو به یادمون بیاره . بهمون بر می خوره. چون  “منت گذاشتن خیلی بده، هیچ کس نباید با یادآوری کارای خوبی که کرده ارزش اون کارو از بین ببره”.  ولی… ما اینا رو از کجا یاد گرفتیم؟!
از کی منت گذاشتن بد شده و ما حق داریم واکنش تند در برابرش نشون بدیم و از طرف مقابل عصبانی بشیم؟

ما سر کسی منت می ذاریم که برامون مهم باشه.

تاریخچه ی منت

من فکر می کنم اولین بار که یه انسان اولیه سر همسرش منت گذاشت، همسرش احتمالا اونو به صورت یه درخواست عشق تعبیر کرد.

منت یعنی:

من به خاطر تو این کارو کردم، ولی تو به خاطر من…

یعنی تو اینقدر برای من مهمی، ولی من برای تو…

یعنی من دوستت داشتم که این کارو کردم، ولی تو…

از وقتی پدر و مادرای همون انسانهای اولیه به بچه هاشون یاد دادن که:

دکتر فائزه خانلرزاده روانشناس

اون وظیفه شه که بره شکار،

وظیفه شه که برات آشپزی کنه،

وظیفه شه که به فامیلات احترام بذاره،

وظیفه شه که آشغالا رو بذاره دم غار…

کم کم نگاه آدما به دنیا تغییر کرد.

از اون زمان به بعد دیگه آدم ها یادشون رفت که این حرفها در واقع درخواست عشقه.

وقتی کسی در مورد محبت ها و کارهایی که در حقمون کرده صحبت می کنه، یعنی دلش شکسته…

یعنی اونطور که باید دیده نشده. ما یه جایی بهش بد کردیم یا خوبی هاشو ندیدیم.
اگه ما بتونیم حرفای بد، عصبانیت ها، طعنه و کنایه ها رو به درخواست عشق و توجه ترجمه کنیم و به طرف مقابل فقط در جواب بگیم:

می فهمم… تو درست میگی… تو بهم خیلی خوبی کردی … همین!

و قدری سکوت تا  هر دو نفر فرصت داشته باشیم حرفهای هم را درک و باور کنیم.  این درک کردن و شنیده شدن اثرش در رابطه از هزار تا حرف عاشقانه بیشتر است.

 
 

احساسات به جا مانده از شکست عشقی

روانشناسی شکست عشقی: سخت ترین اتفاق برای انسان از دست دادن است. این فقدان معمولا به صورت مرگ عزیزان تجربه می شود. گاهی هم شخص زنده است، در جایی از کره زمین زندگی می کند، ولی از زندگی ما رفته است.

هر شخص بخشی از زندگی ماست. برخی گذشته ما هستند، مثل پدربزگ و مادر بزرگ. ریشه های درخت زندگی. آدم هایی که به خاطرات ما عطر و رنگ میدهند.

برخی دیگر حال ما را می سازند: پدر و مادر، خواهر و برادر، دوستان و آشنایان…

شکست عشقی دکتر فائزه خانلرزاده روانشناس

شکست عشقی دکتر فائزه خانلرزاده روانشناس

 بعضی آدمها هم، آینده ی ما هستند. شاید آنها را هر روز نبینیم. در عین حال آینده خود را با آنها تصور می کنیم.

آنها آرزوهای ما هستند.

 جاهایی که قرار است برویم،

 کارهایی که قرار است بکنیم

بدون وجود آنها معنی ندارد. فرزند و عشق آینده هر انسانی هستند.

 و تلخ ترین نوع فقدان از دست دادن آدم های آینده است.

عشقی که می رود…

معشوق وقتی که معشوق است، می شود همه زندگی! می شود عمر، امید و آرزوی یک نفر. و روزی که می رود همه چیز یک انسان را با خود می برد.

انسانی که می ماند، نه گذشته برایش مفهومی دارد، نه امروز، نه هیچ چیزی در زندگی. یک نفر می ماند با دنیایی که اصلا قرار نبود این شکلی باشد.

با شکست عشقی چه کنم؟

 این سوال خیلی از آدم ها در طول تاریخ بوده.  با این روزهای سیاه چه کنم؟

روانشناسی می گوید جواب این سوال این است: سوگواری!

شما داری یک فقدان را تجربه می کنی. این روزها جز سخت ترین روزهای زندگی شما هستند.

پس: هرگز سعی نکن مشکل را کوچک فرض کنی و خودت را قوی نشان بدهی !

با تمام وجود ناراحت باش

 گریه کن

 و رنج بکش!

چون شما سوگوار هستی، هر چند که دیگران ممکن است این را ندانند.

حرف هایی از این قبیل:

او لیاقت من را نداشت

کسی که ضرر کرده اونه، چون او کسی را از دست داد که عاشقش بود.

من چیزی را از دست ندادم

هیچ وقت نمی تونه کسی که به اندازه من عاشقش باشه پیدا کنه.

و…

شکست عشقی دکتر فائزه خانلرزاده روانشناس

      شکست عشقی دکتر فائزه خانلرزاده روانشناس

اینها دروغ های بزرگی هستند که هیچ وقت خودتان هم  باورشان نمی کنید!

نه خودتان این حرفها را به خودتان بگویید.  نه اجازه بدهید کسی به شما بگوید.

چون اینها فقط زمان سوگواری و پذیرش فقدان را طولانی می کنند. شجاع باشید و بگویید او مرا نخواست و ترکم کرد.

 از دید روانشناسی در حالت طبیعی، شما به طور متوسط بعد از دو تا شش ماه، معشوق را فراموش می کنید. و به زندگی عادی خود بر می گردید.

او کامل از ذهن شما پاک نمی شود، ولی می شود کسی که در گذشته دوستش داشتید.